Interactie informatie voor artsen en apothekers

Kruidenpreparaten met Ginkgoblad hebben mogelijk een effect op de bloedstolling. Kruidenpreparaten met Ginkgo hebben een antagonistisch effect op de plaatjesactiverende factor (PAF) en hebben in vitro een remmend effect op de aggregatie van bloedplaatjes. Er zijn verschillende casussen die een interactie tussen kruidenpreparaten met Ginkgoblad en antistollingsmiddelen suggereren. Het valt dus niet uit te sluiten dat kruidenpreparaten met Ginkgoblad een effect hebben op de bloedstolling. Er wordt daarom bij het voorschrijven van antistollingsmiddelen aangeraden om na te gaan of de patiënt kruidenpreparaten met Ginkgoblad gebruikt of wil gaan gebruiken en zo ja, een eventuele de bloedingsneiging van de patiënt goed te monitoren.

Verder kunnen kruidenpreparaten met Ginkgoblad een effect hebben op de beschikbare hoeveelheid van een gelijktijdig gebruikt geneesmiddel in het lichaam omdat ze een remmend en/of inducerend effect hebben bepaalde enzymen en geneesmiddeltransporters. In enkele onderzoeken met vrijwilligers is gevonden dat kruidenpreparaten met Ginkgo kunnen leiden tot inductie van CYP2C9, CYP2C19 en CYP3A4, maar ook tot inhibitie van CYP2C9, CYP3A4 en P‑glycoproteïne. In in vitro-onderzoeken is gevonden dat kruidenpreparaten met Ginkgo PXR (pregnane X-receptor) kunnen activeren. PXR reguleert de transcriptie van verschillende CYP’s, evenals de transcriptie van een aantal geneesmiddeltransporters, waaronder P-glycoproteïne. Er kan inductie van onder andere CYP3A4 plaatsvinden; CYP3A4 is betrokken bij het metabolisme van veel geneesmiddelen. Dit kan als gevolg hebben dat de plasmaspiegel van een geneesmiddel wordt beïnvloed. De tot nu toe gevonden klinische effecten zijn gering en tegenstrijdig. Echter, een combinatie van kruidenpreparaten op basis van Ginkgo met geneesmiddelen waarbij een kleine verandering van bloedwaarden al gevolgen heeft kan gevoelig zijn voor een klinisch relevante interactie. In dat geval is voorzichtigheid geboden.

Uit onderzoeken bij de mens is gebleken dat langdurig gebruik van kruidenpreparaten met Ginkgoblad de plasmaconcentratie van digoxine verlaagt. Het is onbekend via welk mechanisme dit gebeurt.

Voor wat betreft mogelijke geneesmiddel interacties lijkt er geen reden te zijn om te adviseren het gebruik van kruidenpreparaten met Ginkgoblad niet te starten of te stoppen in combinatie met andere geneesmiddelen, maar zoals aangegeven is voorzichtigheid geboden in combinatie met bloedverdunners en met geneesmiddelen met een smalle therapeutische breedte die gemetaboliseerd worden door CYP2C9 en CYP3A4. In deze gevallen is extra monitoring aan te bevelen.

Referenties

• Abad MJ, Bedoya LM, Bermejo P. An update on drug interactions with the herbal medicine Ginkgo biloba. Curr Drug Metab 2010;11(2):171-181.
• Bone KM. Potential interaction of Ginkgo biloba leaf with antiplatelet or anticoagulant drugs: what is the evidence? Molec Nutr Food Res 2008;52(7):764-771.
• Colalto C. Herbal interactions on absorption of drugs: Mechanisms of action and clinical risk assessment. Pharmacol Res 2010;62(3):207-227.
• EMA-HMPC (2014). European Union herbal monograph on Ginkgo biloba L., folium. https://www.ema.europa.eu/documents/herbal-report/final-assessment-report-ginkgo-biloba-l-folium_en.pdf
• Hermann R, von Richter O. Clinical evidence of herbal drugs as perpetrators of pharmacokinetic drug interactions. Planta Medica 2012;78(13):1458-1477.
• Hu Z, Yang X, Ho PC, et al. Herb-drug interactions: a literature review. Drugs 2005;65(9):1239-1282.
• Natural Standard.
• Shi S, Klotz U. Drug interactions with herbal medicines. Clin Pharmacokinetics 2012;51(2):77-104.
• Shord SS, Shah K, Lukose A. Drug-botanical interactions: a review of the laboratory, animal, and human data for 8 common botanicals. Integrat Cancer Therapies 2009;8(3):208-227.
• Stanger MJ, Thompson LA, Young AJ, Lieberman HR. Anticoagulant activity of select dietary supplements. Nutr Rev 2012;70(2):107-117.
• WHO (1999). WHO Monographs on Selected Medicinal Plants - Volume 1. http://apps.who.int/medicinedocs/en/d/Js2200e/18.html#Js2200e.18

• RIVM 2015. Een deel van het onderzoek naar de interacties is door het RIVM uitgevoerd in opdracht van de NVWA.