Column 'Over medicijnen': Niet zomaar een kinderziekte

‘Ik ken niemand meer met mazelen’. Die uitspraak hoorde ik de laatste jaren steeds vaker. Voor sommige mensen een reden om hun kind niet meer te laten vaccineren. ‘Het is immers maar een kinderziekte’. Twee uitspraken die ik graag wil rechtzetten.

Want waarom kenden we op een gegeven moment bijna niemand meer met mazelen? Juist vanwege het vaccin. Jarenlang was de vaccinatiegraad (het aantal mensen dat door een prik is beschermd) zo hoog, dat deze heel besmettelijke ziekte eigenlijk niet meer voorkwam. Er was een tijd dat we dachten dat we de ziekte konden uitroeien. 

De laatste jaren loopt die vaccinatiegraad terug. Is dat erg? Mensen zien mazelen als een onschuldige kinderziekte. In veel gevallen blijft het ook bij een tijdje ziek zijn. Rode vlekjes, droge hoest, neusverkoudheid. Klachten die een aantal weken duren. 

Soms zijn er ernstiger klachten, zoals longontsteking of een hersenontsteking. Heel af en toe begint zo’n hersenontsteking pas jaren ná de mazelen. Die kan dodelijk zijn. Ook weten we dat mazelen je afweersysteem zwakker kan maken. Jonge kinderen hebben daardoor langdurig minder afweer tegen ándere ziektes. Niet ‘zomaar’ een kinderziekte dus! 

Sommige mensen wantrouwen de prik. Vanuit het geloof, of vanwege verhalen die mensen horen. Verhalen die niet altijd kloppen. Jaren geleden was er een arts die beweerde dat het mazelenvaccin autisme veroorzaakt. Het is allang bewezen dat dat niet klopt. De arts had zijn onderzoek vervalst om dat te kunnen bewijzen. Toch blijft dit verhaal rondgaan, vooral op sociale media. 

Sinds 1976 zit de prik tegen de mazelen in het Rijksvaccinatieprogramma. Vóór die tijd waren er jaarlijks honderdduizenden mazelenpatiënten in Nederland. Na de invoering waren dat er lange tijd rond de 10 per jaar. 

Sinds 1987 zit de mazelenprik in het BMR-vaccin, een combinatie met een prik tegen de bof en rode hond. Dit BMR-vaccin is uitgebreid onderzocht in meerdere studies met kinderen en baby’s. Het blijkt in 98% van de gevallen bescherming te bieden tegen ziekte door de drie virussen. Dit betekent dat van de 100 kinderen die zonder prik de bof, mazelen of rodehond krijgen, er na vaccinatie nog maar 2 kinderen zijn die deze ziektes krijgen.

Na de prik kunnen kinderen wat last hebben van koorts, hangerigheid en huiduitslag. Of pijn, roodheid of lichte zwelling op de prikplek. Deze bijwerkingen verdwijnen na een paar dagen. 

Laat je je kind wel of niet de prikken uit het Rijksvaccinatieprogramma krijgen? Dat is en blijft een eigen keus. Mijn advies is wel, om die keus op betrouwbare bronnen te baseren. Bijvoorbeeld op onze eigen website, maar ook op de site van het Rijksvaccinatieprogramma of Thuisarts.nl. Of praat met iemand bij het consultatiebureau.

Vergroot afbeelding Portret van Collegevoorzitter em. prof. dr. Ton de Boer

Over de column

Voorzitter em. prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’ over gezondheid en welzijn. De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van de Noordelijke Dagblad Combinatie (de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.