Coronacocktail: geen bewijs werking, wel risico’s

Afgelopen weken verschenen er steeds meer verhalen over het gebruik van hydroxychloroquine, het antibioticum azitromycine en zink als werkzame combinatie tegen het coronavirus. Veel mensen vinden dat het ook voor huisartsen gewoon mogelijk moet zijn om deze combinatie van medicijnen voor te schrijven. Alleen is de werking niet bewezen, en brengt het gebruik van deze medicijnen wel serieuze risico’s met zich mee. 

Werking ‘coronacocktail’ niet bewezen

Er zijn al verschillende studies gedaan naar de behandeling van COVID-19-patiënten met chloroquine en hydroxychloroquine, waaronder ook in combinatie met azitromycine (een antibioticum) en zink. Op dit moment is er nog geen bewijs dat deze middelen een gunstig effect hebben op COVID-19. Niet bij patiënten met ernstige klachten die in een ziekenhuis zijn opgenomen. En ook niet bij minder ernstig zieke mensen die bij de huisarts komen.  

Prof. dr. Ton de Boer, voorzitter van het CBG:  

We begrijpen de zorg van iedereen en de noodzaak om snel een medicijn of vaccin tegen corona te hebben. Maar dan moet er wel bewijs zijn dat het werkt. Je wilt niet het risico lopen dat een patiënt alleen maar zieker wordt door bijwerkingen.

Wel bekende bijwerkingen, zoals hartritmestoornissen

Hydroxychloroquine kan ernstige hartritmestoornissen veroorzaken, in sommige gevallen met dodelijke afloop. Eerder adviseerde het CBG om deze reden al, samen met het Europees medicijnagentschap EMA, voorzichtig te zijn met het gebruik van chloroquine en hydroxychloroquine bij coronapatiënten. Ook het antibioticum azitromycine kan hartritmestoornissen veroorzaken. De combinatie van deze twee medicijnen is extra risicovol omdat de nadelige effecten op het hart kunnen worden versterkt. 

Gebruik 'coronacocktail' alleen in klinische studies

Zolang er geen bewijs is dat de cocktail met hydroxychloroquine een positief effect heeft op COVID-19, is het niet verantwoord om coronapatiënten aan de risico’s bloot te stellen. Gebruik hydroxychloroquine, al dan niet in combinatie met azitromycine en/of zink, dus niet zomaar in de thuissetting. Dit mag daarom alleen gebeuren in goedgekeurd onderzoek onder mensen (klinische studies) waarbij de patiënten goed gemonitord worden. Zo kan een nieuwe behandeling onder gecontroleerde omstandigheden vergeleken worden met een controlegroep. Dit is nodig om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over de veiligheid en werking van een nieuwe behandeling. 

Ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft al eerder aangegeven dat het reumamedicijn hydroxychloroquine niet binnen de reguliere zorg mag worden voorgeschreven bij een corona-infectie. Ook hebben apothekersvereniging KNMP en het huisartsengenootschap NHG het standpunt ingenomen dat hydroxychloroquine niet zomaar voorgeschreven mag worden.