Veelgestelde vragen en antwoorden over het tekort aan longmedicijn salbutamol

De afgelopen weken is er in de media veel aandacht voor salbutamol, omdat er een tekort is aan het medicijn.

Dit is een overzicht van veelgestelde vragen.

Wat is salbutamol?

Salbutamol behoort tot een groep van medicijnen die we kortwerkende luchtwegverwijders noemen. Kortwerkende luchtwegverwijders ontspannen de spieren in de luchtwegen binnen enkele minuten. Dit medicijn helpt de luchtwegen in de longen open te houden, waardoor het gemakkelijker is om in en uit te ademen.

Wie krijgt deze medicijnen voorgeschreven?

Salbutamol helpt bij het behandelen van ademhalingsproblemen bij mensen met astma en vergelijkbare aandoeningen. Voor kinderen tot en met 5 jaar is er salbutamol aerosol, een inhalator. Deze wordt ook wel een ‘puffer’ genoemd.

Hoe is dit tekort ontstaan en hoe lang gaat het duren?

Verschillende producenten van medicijnen met salbutamol hebben gemeld dat er problemen zijn. Omdat er meerdere fabrikanten zijn, leiden tekorten normaal gesproken bij 1 of enkele fabrikanten niet tot problemen. Andere fabrikanten kunnen het probleem dan opvangen. Nu lukt dat niet meer.

De exacte oorzaak van het tekort is niet duidelijk, de meest gegeven reden is vertraging in de productie of in de vrijgifte van het medicijn. Enkele fabrikanten zijn gestopt met produceren van medicijnen met salbutamol. Bij andere fabrikanten is het onduidelijk hoe lang de problemen duren. Daarom fluctueert het aanbod van de medicijnen. Opschalen van de productie is niet eenvoudig.

Wat doen CBG en IGJ?

Fabrikanten moeten mogelijke problemen met het leveren van medicijnen tenminste 2 maanden voorafgaand aan het verwachte leveringsprobleem melden bij het Meldpunt geneesmiddelentekorten en –defecten. Samen met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) coördineren wij dit Meldpunt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

In het geval van salbutamol is er niet in alle gevallen op tijd melding gedaan van mogelijke leveringsproblemen. Om tijdig maatregelen te kunnen nemen, is het belangrijk dat het meldpunt meldingen op tijd ontvangt en dat fabrikanten ook tijdig updates geven van tekorten.

Zijn er niet genoeg alternatieve medicijnen? En gaat het om een medicijn dat kritisch is in de behandeling? Dan kan de IGJ een tekortenbesluit afgeven, zodat medicijnen uit het buitenland beschikbaar kunnen komen voor Nederland. Dat is in dit geval ook gebeurd, op 22 maart.

Vaak geeft dit een oplossing. In het geval van salbutamol is dit helaas niet genoeg, omdat er ook in andere landen een tekort is. Long Alliantie Nederland heeft daarom aangepaste behandeladviezen opgesteld. Patiënten die deze longmedicijnen gebruiken, krijgen informatie van hun arts  en apotheker of de behandeling wordt aangepast.

Wat gebeurt er om de gevolgen van het tekort te beperken?

De Long Alliantie Nederland (LAN) heeft aanbevelingen gedaan en een schema met alternatieven opgesteld voor de behandeling met salbutamol. In de LAN zijn alle partijen verenigd die in Nederland bij de longzorg zijn betrokken. Het schema is opgesteld in overleg met huisartsen, kinderartsen, longartsen, apothekers en patiëntenorganisaties.

Het schema is nu zo opgesteld, dat salbutamol  aerosol zoveel mogelijk beschikbaar blijft voor kinderen tot en met 5 jaar. Als het nodig is, past LAN het schema aan, omdat de tekorten per dag kunnen verschillen. Het schema is te vinden op de website van de Longalliantie.

Het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten blijft het tekort in de gaten houden.