Column 'Over medicijnen': Bijwerkingenweek - samen risico’s kleiner maken

De Internationale Bijwerkingenweek is in volle gang. Samen met de Wereldgezondheidsorganisatie, andere medicijnautoriteiten in de wereld én Bijwerkingencentrum Lareb vragen we aandacht voor het melden van vermoedelijke bijwerkingen van medicijnen en vaccins. Lareb verzamelt en analyseert die meldingen in Nederland. En wat doen wij er in het College daarna mee? 

Het CBG kijkt naar werkzaamheid, veiligheid en kwaliteit van medicijnen en vaccins. Zijn de voordelen van een medicijn groter dan de risico’s? Dan verlenen we een vergunning aan een medicijnfabrikant. Het medicijn mag dan op de Nederlandse markt komen. In een aantal gevallen doen we dat in Europees verband voor de Europese markt. Op dit moment zijn er in Nederland duizenden handelsvergunningen voor medicijnen en vaccins.

Bij de vergunning stopt ons werk niet. Ook daarna blijven we al die medicijnen en vaccins in de gaten houden. Dat noemen we geneesmiddelenbewaking. We brengen mogelijke risico’s in kaart van het gebruik van medicijnen die op de markt zijn. Zodat we het gebruik van medicijnen en vaccins veilig houden én veiliger kunnen maken. 

Die risico’s in kaart brengen, dat doen we niet alleen. Daarvoor hebben we hulp nodig van medicijngebruikers en zorgverleners. In de Bijwerkingenweek vragen we daarom aandacht voor het doen van meldingen, bij Lareb. In Nederland gaat dat trouwens al heel goed. Daar kunnen we trots op zijn. 

Een melding is niet automatisch een bijwerking. Iets is pas een bijwerking als het waarschijnlijk is dat een medicijn de klacht veroorzaakt. Is dat zo? Dan kunnen we maatregelen nemen. Welke dat zijn? Dat hangt heel erg af van de situatie. Hoe ernstig de bijwerking is, hoe vaak die voorkomt en waarvoor het medicijn gebruikt wordt, bijvoorbeeld. Want de balans tussen de voordelen en de risico’s van een medicijn staat daarbij centraal. En die risico’s, die willen we kleiner maken. Door het gebruik door bepaalde groepen patiënten af te raden, bijvoorbeeld. Vaak passen we de bijsluiter aan, om arts en medicijngebruiker te informeren. 

We kijken naar meldingen van medicijngebruikers én van artsen en apothekers. En ook kijken wij niet alleen naar meldingen uit Nederland. We werken samen met andere medicijnautoriteiten in Europa. Er is een centrale informatiebank met meldingen van vermoedelijke bijwerkingen. En we kijken naar wetenschappelijke informatie. Ook moeten de medicijnfabrikanten regelmatig verplichte onderzoeken doen naar meldingen en die analyseren. Dat onderzoek beoordelen wij vervolgens weer.

Veel samenwerking dus, met alle partijen die betrokken zijn bij medicijnen, van fabrikant tot medicijngebruiker. Om nieuwe risico’s eerder te herkennen en medicijngebruik zo veilig mogelijk te houden. 

Vergroot afbeelding Column Ton de Boer

Over de column

Voorzitter em. prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’, over gezondheid en welzijn. De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van de Noordelijke Dagblad Combinatie (de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.