Column ‘Over medicijnen’: Remdesivir eerste medicijn tegen corona, maar geen wondermiddel

In de hele wereld werd en wordt met man en macht gezocht naar medicijnen tegen het coronavirus. Nu, een half jaar nadat het virus voor het eerst opdook, is het eerste officiële medicijn tegen COVID-19 daar. Het middel heet remdesivir en remt de aanmaak van nieuwe virusdeeltjes in het lichaam. Vandaag hebben we het goedgekeurd, samen met alle andere nationale registratieautoriteiten in Europa, verenigd in het Europees Medicijnagentschap EMA.

Dit eerste coronamedicijn is natuurlijk ontzettend goed nieuws. Eindelijk hebben we iets in handen waarvan wél wetenschappelijk bewezen is dat het coronapatiënten in het ziekenhuis helpt in hun strijd tegen dit nieuwe virus. Maar toch wil ik een paar kanttekeningen maken bij dit goede nieuws. Want hoe graag ik het ook anders zou zien, remdesivir is geen wondermiddel. Het kan worden gebruikt bij de behandeling van patiënten die door corona een longontsteking hebben opgelopen en extra zuurstof nodig hebben. Dat zijn dus mensen die in het ziekenhuis liggen en erg ziek zijn. En vaak, als ze uit het ziekenhuis komen, nog een lange revalidatie wacht. Een echt wondermiddel had hun die lijdensweg bespaard. De grote groep coronapatiënten die thuis op eigen kracht de ziekte doormaakt, is er ook niet mee geholpen. En je voorkomt er corona ook niet mee, zoals met een vaccin. Mensen kunnen nog steeds besmet raken en heel ziek worden. Dus nee, een wondermiddel is remdesivir zeker niet. Het is vooral het eerste medicijn dat echt werkt tegen dit nieuwe virus. Daarin zit de meerwaarde.

Persoonlijk hoop ik dat er snel meer medicijnen tegen corona bijkomen. Medicijnen die liefst voor een grotere groep patiënten kunnen worden ingezet. Die, als ik dan toch even hardop dromen mag, nog betere resultaten laten zien. En die artsen als het even kan al gewoon op de plank hebben liggen.

Heel recent lijkt zich nu een kandidaat aan te dienen die meteen aan die laatste twee wensen lijkt te voldoen: dexamethason. Een goedkope ontstekingsremmer die we al tientallen jaren kennen, en waar al veel ervaring mee is. Uit een recent gepubliceerde Britse studie lijken patiënten die aan de beademing liggen, er beduidend van op te knappen. Ook nu dus niet hét wondermiddel, maar daarmee misschien wel het eerste bestaande medicijn dat levens van ernstig zieke coronapatiënten kan redden. Als de data kloppen natuurlijk. Die zijn we nu aan het bestuderen.

Over de column

Voorzitter prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’, over gezondheid en welzijn. De column verschijnt in de Fit-bijlage van de Holland Media Combinatie (Noordhollands Dagblad, Haarlems Dagblad, Leidsch Dagblad, Gooi- en Eemlander en IJmuider Courant). De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van de Noordelijke Dagblad Combinatie (de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.