Column 'Over medicijnen': Studeer zonder bijwerkingen

De zomer zit erop en het nieuwe studiejaar is weer begonnen. De toetsen en tentamens komen er dus ook weer aan. Er wordt volop geblokt. Zwarte koffie, energierepen of een suikerhoudende roze koek zorgen voor de focus. Toch?

Alhoewel: in de media lees ik, dat het blokken voor tentamens de laatste jaren vaak gepaard gaat met gebruik van medicijnen die daar niet voor bedoeld zijn. Studenten slikken regelmatig ADHD-medicijnen om geconcentreerd te studeren. 

Methylfenidaat is de werkzame stof in medicijnen die zijn goedgekeurd voor de behandeling van mensen met ADHD. Wie ADHD heeft, is snel afgeleid en drukker en doet soms dingen zonder er goed bij na te denken. Zij hebben door het medicijn minder last van impulsiviteit en ze zijn minder hyperactief. Ze kunnen zich dus beter concentreren. Daardoor is het medicijn ook populair bij mensen die géén ADHD hebben. Zoals scholieren en studenten dus, die het gebruiken om hun tentamen te halen. 

Uit onderzoek van het Trimbos Instituut is gebleken dat 4% van de studenten wel eens ADHD-medicijnen heeft gebruikt zonder een recept van een arts. Waarschijnlijk krijgen ze de medicijnen via vrienden of familie. Van iemand die dus wél een recept heeft. 

Maar is dat wel slim? De effecten van methylfenidaat zijn onderzocht bij mensen met ADHD. Net als elk medicijn heeft het ook bijwerkingen. Hartkloppingen of slaapproblemen bijvoorbeeld. Maar ook kan het je stemming beïnvloeden, hoofdpijn veroorzaken of een zenuwachtig gevoel geven.

Medicijnen die je alleen met een recept kunt krijgen, zijn niet voor niets alleen op die manier beschikbaar. Daardoor kan een arts je gezondheid controleren. En hij weet welke andere medicijnen je gebruikt. Soms kunnen verschillende medicijnen namelijk een nadelige invloed op elkaar hebben. Of samen bijwerkingen veroorzaken. Dat geldt ook voor dit medicijn. Ook niet onbelangrijk, zeker voor een deel van de studenten: methylfenidaat en alcohol gaan niet goed samen. Alcohol kan de bijwerkingen van het medicijn verergeren.  

Zoek je toch iets om alert te blijven tijdens het blokken? Denk eens aan datgene wat menig scholier en student door de proefwerken en tentamens heeft geholpen: een ouderwetse kop koffie. Door goed voor jezelf te zorgen, met een goede nachtrust en dus eventueel een kopje koffie– niet tevéél – kun je immers ook je alertheid en concentratie een handje helpen. Zet hem op!

Vergroot afbeelding Portret van Collegevoorzitter em. prof. dr. Ton de Boer

Over de column

Voorzitter em. prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’, over gezondheid en welzijn. De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van de Noordelijke Dagblad Combinatie (de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.