Interview: De rol van de arts bij bijwerkingen
Wendy van der Deure is internist-oncoloog en kaderarts palliatieve zorg in het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda. “Keuze voor een behandeling én het accepteren van bijwerkingen is heel persoonlijk.”
‘Samen beslissen’ staat centraal in het Groene Hart Ziekenhuis. “We willen nadrukkelijk niet óver de patiënt maar mét de patiënt beslissen wat de te volgen behandeling is. Dat is namelijk heel persoonlijk. Wat heeft een patiënt over voor een behandeling? Hoeveel bijwerkingen vindt hij of zij toelaatbaar? Dat zijn allemaal vragen die we met de patiënt willen afstemmen.”
Dat gebeurt onder meer met keuzehulpen, bijvoorbeeld voor dikkedarmkanker. “Patiënten gebruiken de online tool om meer te leren over wat de ziekte en behandeling inhouden, wat de opties zijn, hoe de behandeling in zijn werk gaat én wat het effect is versus de bijwerkingen. Wat vinden ze toelaatbaar? Dat is voor iedereen anders. Het helpt enorm in het gesprek met de patiënt.”
Want wat nu écht acceptabel is aan een bijwerking, is heel erg persoonlijk. Wat we aan bijwerkingen accepteren verschilt per medicijn, maar zeker ook per patiënt. “Ik ben oncoloog en zie heel veel verschillende patiënten. Haarverlies bijvoorbeeld, de één accepteert dat bij een behandeling, voor de ander is dat een no go. Door mensen goed te informeren, kunnen ze ook goed beslissen.”
Wat nu écht acceptabel is aan een bijwerking, is heel erg persoonlijk. Wat we aan bijwerkingen accepteren verschilt per medicijn, maar zeker ook per patiënt
Dat is minstens zo belangrijk in de palliatieve zorg, waarin Van der Deure ook actief is als kaderarts. “Je moet dan naar de kwaliteit van leven kijken. Wat is er belangrijk voor juist deze patiënt? Juist als er geen behandeling meer mogelijk is, moet je je dat afvragen. Want wat doe je dan met ándere ziektes die de kop opsteken? Kies je voor behandeling, inclusief weer bijwerkingen, of doe je niks? Dat laatste is soms beter. Ook daarover moet je continu in gesprek blijven met de patiënt.”
Hoe zit het dan met het bespreken van bijwerkingen? “Bij ons heeft elke patiënt een eigen casemanager. We willen zo laagdrempelig zijn zodat er meer tijd is en patiënten dat soort zaken écht kunnen bespreken. Voor het melden van bijwerkingen verwijs ik patiënten niet door. Onverwachte of weinig voorkomende bijwerkingen meld ik zelf. In de oncologie zien we veel nieuwe medicijnen, dus dat komt nog wel eens voor. Dat is belangrijk om te melden, voor ons en voor de patiënt.”
Voor het melden van bijwerkingen verwijs ik patiënten niet door. Onverwachte of weinig voorkomende bijwerkingen meld ik zelf.