Cervarix

In de Europese Unie zijn er 4 vaccins tegen humaan papillomavirus (HPV) geregistreerd. Eén van deze goedgekeurde vaccins, Cervarix, is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma van het RIVM. Cervarix is een bivalent-HPV vaccin, werkzaam tegen humaan papillomavirussen typen 16 en 18.

Wat is het HPV-vaccin?

Het HPV-vaccin zorgt voor de bescherming tegen ziekten veroorzaakt door een infectie met humaan papillomavirussen typen 16 en 18. De HPV-typen 16 en 18 zorgen voor ongeveer 70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker, voor 90% van de anale kankers, voor 70% van alle HPV-gerelateerde voorstadia van kanker van de vulva en vagina en voor 78% van de HPV-gerelateerde voorstadia van kanker van de anus.

Het vaccin kan het beste worden gegeven wanneer iemand nog geen HPV-infectie heeft gehad. Sinds 2009 krijgen meisjes van 12-13 jaar vanuit het Rijksvaccinatieprogramma een HPV-vaccinatie aangeboden tegen baarmoederhalskanker.

Hoe werkt het?

Als iemand gevaccineerd wordt met het HPV-vaccin, dan maakt het natuurlijke afweersysteem van het lichaam antistoffen tegen HPV-typen 16 en 18. Zodra een HPV virus het lichaam binnen komt zullen deze antistoffen het virus onschadelijk maken.

In het HPV-vaccin zitten stukjes van het virus (de actieve stof), en hulpstoffen om het vaccin beter te laten werken. In het HPV-vaccin zitten de hulpstoffen monofosforyllipide (MPL), een gezuiverde vetachtige stof (lipide) afkomstig van bacteriën en aluminiumhydroxide. De hoeveelheid van deze stoffen is zo laag, dat het niet schadelijk is voor de gezondheid.

De stoffen natriumchloride, natriumdiwaterstoffosfaatdihydraat en water zijn nodig voor de houdbaarheid van het vaccin. Ook deze stoffen zijn in deze hoeveelheid niet schadelijk. Het HPV-vaccin zelf is niet besmettelijk en het kan geen ziekten veroorzaken.

Studies: werkzaamheid

Het HPV-vaccin Cervarix is in 2007 goedgekeurd voor alle Europese landen door de Europese geneesmiddelenautoriteit EMA. Het EMA heeft geconcludeerd dat de voordelen van het vaccin groter zijn dan de risico’s. Het HPV-vaccin is uitgebreid onderzocht op veiligheid en werkzaamheid voordat het op grote schaal werd toegediend. Het onderzoek vond plaats onder 19.000 vrouwen tussen 15 en 25 jaar oud en onder meisjes tussen 9 en 14 jaar oud. Hierbij is gekeken of de vrouwen en meisjes antistoffen ontwikkelden na de vaccinatie. Ook is gekeken of het vaccin besmetting met het virus en voorstadia van baarmoederhalskanker kan voorkomen. In studies in 2.600 jongens en mannen tussen de 10 en 18 jaar oud is bekeken of er antistoffen na vaccinatie ontwikkeld werden.

  • Lees de studies uitgevoerd met het HPV-vaccin op de website van de EMA en van RIVM.

Sinds de goedkeuring van het HPV-vaccin zijn er wereldwijd miljoenen meisjes gevaccineerd tegen HPV. Vanaf het moment dat het vaccin is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma wordt er doorlopend onderzoek gedaan naar de werkzaamheid en de bijwerkingen.

Studies: bijwerkingen

Er is uitgebreid Europees onderzoek gedaan naar klachten zoals langdurige vermoeidheid en pijn na HPV-vaccinatie. Uit dit onderzoek blijkt dat er geen bewijs is dat HPV-vaccinatie de genoemde gezondheidsklachten veroorzaakt.

De meest voorkomende bijwerkingen van het HPV-vaccin zijn hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid en reacties op de injectieplaats zoals pijn, roodheid en zwelling. Deze bijwerkingen komen zeer vaak voor en verdwijnen na een paar dagen. Niet elke reactie na vaccinatie wordt veroorzaakt door de inenting zelf. Het kan ook gaan om een lichamelijke reactie die om een andere reden plaatsvindt en die toevallig op hetzelfde moment gebeurt als de vaccinatie. Ook zijn er klachten die vaker voorkomen bij jongens en meisjes van deze leeftijd, zoals vermoeidheid en stress. Informatie hierover staat op de website van het Rijksvaccinatieprogramma.

Lees de bijsluiter van Cervarix voor een volledig overzicht van bijwerkingen.