Column 'Over medicijnen': Zomer, tijd van de teek
Het is zomer. En wat is er fijner dan lekker de natuur in te trekken? Struinen door het lange gras, wandelen door de bossen. Helaas is dit ook de tijd dat teken weer van zich laten horen.
De teek: een familielid van de spin en de mijt. Ze komen in heel Europa voor. Je vindt ze in bos, hei en duin, maar ook in weilanden, parken of tuinen. Ze stappen graag over op dieren en mensen. Ze leven namelijk van bloed.
Tot zover is dat vervelend. Maar daar komt iets bij: teken kunnen ziektes bij zich dragen. De bekendste is de ziekte van Lyme. Die kun je krijgen als de teek besmet is met een bacterie. Het RIVM schat dat 15 tot 20 procent van de teken in ons land de bacterie met zich meedraagt.
Een minder bekende ziekte die teken kunnen overbrengen is tekenencefalitis, oftewel TBE. Dit is een ontsteking van je hersenen. De veroorzaker is een virus dat ook via een beet van een teek in je lichaam kan komen.
TBE komt in Nederland nog weinig voor. In veel andere Europese landen is het TBE-virus al wel opgedoken. Bijvoorbeeld in het zuiden van Duitsland en in Frankrijk.
Antibiotica helpen niet tegen virussen, ook niet tegen het TBE-virus. Voor mensen die veel in het groen werken of lange tijd gaan kamperen in gebieden waar TBE voorkomt, is er wel een vaccin (bestaand uit drie prikken) beschikbaar.
In Nederland is de ziekte van Lyme het grootste risico. Krijg je na een tekenbeet een rode ringvormige uitslag op je huid? Dat kan dat wijzen op een besmetting met de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Dan krijg je van de huisarts een antibioticum, om verdere uitbreiding van de ziekte te voorkomen.
Soms verschijnt de typische huiduitslag niet, of is hij moeilijk te zien. Toch kun je wel besmet zijn geraakt. Daarom is het slim om ook naar de huisarts te gaan als de teek langer dan 24 uur op je huid heeft gezeten. Of als je klachten hebt van vermoeidheid of koorts na een tekenbeet.
Uiteindelijk wil je liever voorkómen dat je ziek wordt. Volg daarom de tips van mijn collega’s van het RIVM: draag bedekkende kleding waar het kan, gebruik een insectenwerend middel en controleer jezelf en je kinderen op teken. Verwijder ze zo snel mogelijk.
En vooral: geniet van de zomer en van de natuur!
Over de column
Voorzitter em. prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’ over gezondheid en welzijn. De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van Mediahuis Noord (voorheen de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.