Beperk de risico’s op hartinfarct en kanker bij gebruik JAK-remmers

Patiënten die JAKi gebruiken, lopen een grotere kans op kanker, hart- en vaatziekten, ernstige infecties of overlijden dan patiënten die TNF-α-remmers gebruiken. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert artsen daarom deze JAK-remmers alleen voor te schrijven bij patiënten met een verhoogd risico op deze aandoeningen als er geen goede behandelalternatieven beschikbaar zijn.

Wat zijn JAKi’s?

Janus kinase inhibitors (JAKi) heten ook wel JAK-remmers. JAKi’s zijn medicijnen die het afweersysteem onderdrukken. Hierdoor verminderen de klachten bij verschillende ontstekingsziektes.  

De JAK-remmers die in Europa op de markt zijn, zijn goedgekeurd voor allerlei ontstekingsziekten. Bijvoorbeeld voor reuma, psoriasis, eczeem of colitis ulcerosa (chronische darmontsteking). Deze medicijnen hebben ieder een eigen goedgekeurd gebruik:

Informatie over deze medicijnen, inclusief de (patiënten)bijsluiter, is te vinden op onze Geneesmiddeleninformatiebank.

Wat is er aan de hand?

Eerder is in verschillende onderzoeken al gezien dat patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten bij het gebruik van de JAKi tofacitinib een groter risico ontwikkelden op kanker of een hartinfarct. In een ander onderzoek is gezien dat ook bij het gebruik van een andere JAKi, baricitinib, ook een verhoogd risico op hartinfarct of trombose ontstaat.

Op basis van deze onderzoeken en na beoordeling door het Europees geneesmiddelenbewakingscomité PRAC is een aantal aanbevelingen opgesteld voor zorgverleners. Ook worden de productinformatie en het informatiemateriaal over deze medicijnen bijgewerkt.

Advies aan zorgverleners

  • Gebruik JAKi’s alleen als er geen andere geschikte behandeling mogelijk is bij patiënten:
    • van 65 jaar en ouder;
    • die roken of in het verleden lang hebben gerookt;
    • met verhoogd risico op hart- en vaatziekten en patiënten met risicofactoren op kanker.
  • Wees voorzichtig bij patiënten met ándere risicofactoren voor veneuze trombo-embolie (VTE) dan de hierboven genoemde risico’s;
  • Voor sommige patiëntengroepen met risicofactoren zijn de aanbevolen doseringen herzien;
  • Bespreek met patiënten de risico’s van het gebruik van deze medicijnen, zoals hartinfarct of kanker;
  • Doe periodiek onderzoek naar huidkanker bij patiënten die onder behandeling staan met deze JAKi’s;
  • Bestudeer voor meer informatie de bijgewerkte samenvatting van de productkenmerken (SmPC) van deze medicijnen.

Advies aan patiënten

  • Gebruikt u één van deze medicijnen? Stop niet zomaar met het gebruik. Bespreek dit eerst met uw arts of apotheker;
  • Heeft u vragen? Bespreek deze met uw arts of apotheker.

Brief met risico-informatie

De handelsvergunninghouders AbbVie, Eli Lilly, Galapagos en Pfizer hebben over dit onderwerp een brief verstuurd, een zogenoemde Direct Healthcare Professional Communication (DHPC). De brief met deze belangrijke risico-informatie is in overleg met het CBG en de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) gestuurd naar (internist-/kinderarts-)allergologen, (kinder-)dermatologen, maag-, darm-, leverartsen, kinder(arts)reumatologen en ziekenhuisapothekers (al deze specialismen ook in opleiding). Verder is de brief verstuurd aan apothekers in poliklinische apotheken en aan physician assistants en verpleegkundig specialisten in allergologie, dermatologie, reumatologie en MDL.